El sanatları olarak adlandırılan tüm el sanatları arasında örgü, halkın hayal gücünde stereotiplerle en çok yüklü olanıdır. Pişirme ve bahçıvanlık çoğunlukla ‘kadın işi’ ile çağrışımlardan kurtulurken, hala örgü örmek ortalama bir insan için sallanan bir sandalyede ya da akranlarının arasında oturan yaşlı bir kadının imajını çağrıştırıyor. Aslında bu varsayılan demografi, 21. yüzyılda gelişen dünya örgü topluluğunun yalnızca bir kısmını tanımlıyor. Terapötik faydaları olan yaratıcı bir çıkış noktası olarak, çeşitli yaş ve kökenden insanlar için karantina altında yaşamda trend olan bir aktivite olduğu kanıtlanmıştır. Ve son zamanlarda ‘eski moda’ pratiği yüksek moda bir sanat biçimine dönüştüren yeni nesil tasarımcılar sayesinde örgü de moda haline geldi.
Örgü (“düğüm” kelimesinden türetilmiştir), birbirine bağlı bir dizi ilmeklerden oluşan bir kumaş oluşturmak için iki veya daha fazla iğne kullanma işlemidir. Örgü sanatının belgelenmiş tarihi, MS 3. yüzyıldan 5. yüzyıla kadar uzanan bir çift Eski Mısır çorabıyla başlar. Ancak ilk çorapların yapısal karmaşıklığı örgü örmenin arkeologların kanıtlayabileceğinden çok daha eski olduğunu gösteriyor. Örgü, 14. yüzyılda Akdeniz ticaret yolları aracılığıyla Orta Doğu’dan Avrupa’ya yayılmış, hatta kendi sanat tarihi geçmişine de sahiptir; Minden’li Usta Bertram’ın, Madonna’nın örgü örerken resmedildiği Meleğin Ziyareti’nin tarihi 1410 yılına kadar uzanıyor. Örme yünlü giysiler, özellikle askerler, denizciler ve işçiler arasında hava koşullarına dayanıklı olmaları nedeniyle Orta Çağ’dan itibaren Birleşik Krallık’ta popüler hale geldi. . Calverton’lu William Lee, 1589’da endüstrinin büyük kısmını kırsal kasabalardan şehir merkezlerine aktaran ilk teknik örgü makinesini icat etti.
Hem kadınlar hem de erkekler yüzyıllar boyunca profesyonelce örgü ördüler ve 19. yüzyılın ortalarından sonlarına kadar bu örgünün ev hayatıyla ilişkilendirilmesi mümkün olmadı. Yazar ve tarihçi Penelope Hemingway, BBC Design’a şunları söylüyor: “Orta sınıflar için bu bir salon hobisi haline geldi ve kadınların hayatlarının, erkeklerin daha halka açık hayatları arasındaki boşluklara tahsis edildi. Bu ‘kadınsılaştırma’, örgü örmenin ‘boş’ bir zaman kaybı olarak algılanmasına yol açtı; evcimenlik kafesinden güvenli bir şekilde takip edilmesi gereken kadınsı bir arayış.
Örme 20. yüzyıl boyunca gözden düştü
Örgü örmek, sınırlı kaynaklara sahip veya engelli insanlar için gelir elde etmek amacıyla yararlı bir beceri olmaya devam etti; Hemingway, bunun aynı zamanda eski nesillerle olan ilişkilerine de katkıda bulunduğunu söylüyor. “Refah devleti ve emeklilikten önceki bir dönemde bu, yaşlıların ekonomik olarak aktif kalmasının bir yoluydu.” Ev kadınlarıyla olan ilişkileri, dünya savaşları ve Büyük Buhran’dan sonra, kadınların savaş için örgü örmeye teşvik edilmesi veya zorunluluktan dolayı örgü ve tamir işine yönelmesiyle daha belirgin hale geldi; Örgü örmek, uzun zaman önce örgüyü benimseyen kadınların aile yapıları, cinsiyet rolleri ve zevkleriyle hâlâ çağrışımlarını sürdürüyor.
Yves Saint Laurent, 1960’larda ve 70’lerde trikoda şampiyon olan tasarımcılar arasındaydı
Yüksek moda dünyasındaki pek çok şey gibi örgü de 20. yüzyıl boyunca bir popülerlik ve bir düşüş yaşadı. Örgüleri kendine özgü takım elbiselerine dahil eden Coco Chanel, trikoların yelken veya spor gibi rekreasyonel aktiviteler için ideal olduğunu da vurguladı. Emilio Pucci ve Missoni gibi isimler tarafından tasarlanan kazak takımları ve A kesim etekler 1950’li ve 60’lı yılları karakterize etti ve Yves Saint Laurent, Sonia Rykiel, Calvin Klein, Liz Claiborne ve Diane von Furstenberg gibi tasarımcılar örgüleri düzenli olarak kullandılar. o zamandan beri koleksiyonlar, zenginlik, hazırlık veya kolaylıkla çağrışımlarını daha da ileriye taşıyor. 20. yüzyılın büyük bölümünde triko nispeten geleneksel giyimde kullanıldı, ancak yüzyılın sonlarına doğru Vivienne Westwood, Alexander McQueen ve Julien Macdonald gibi öncüler örgüleri alışılmadık şekillerde kullanmaya ve daha keskin giysiler yaratmaya başlayarak uygulamaları genişletti.
Aşırı örgü
Tasarımcılar, sanatçılar ve amatörler yüzyılın başından bu yana bunu en uç noktalara taşıdılar. Yan Yan ve Hazar Jawabra gibi örgü odaklı, moda öncüsü tasarımcılar dünya çapında ilgi görüyor ve önyargılı tutumları aktif olarak tersine çeviriyor. “Çünkü hâlâ evle ilgili, sıradan ve sıkıcı kalıplaşmış stereotipler var, bunlar altüst edildiğinde etkisi çok güçlü oluyor. Aşırı örgü sanatı insanların yüzüne gerçekten çarptı” diyor, aynı zamanda Moda ve Tekstil Müzesi için Visionary Knitwear adlı bir gösterinin küratörlüğünü de yapan London College of Fashion profesörü Sandy Black. Black’e göre örgü, genellikle amatör ve karmaşık olmayan bir zanaat olarak algılanıyor ve bu becerinin zorluğu, hem moda endüstrisinin içindeki hem de dışındaki insanlar tarafından sürekli olarak hafife alınıyor.
Sadece yaşlı kadınların örgü ördüğüne ve dolayısıyla bunun hoş olmayan ve ilgi çekici olmayan bir uğraş olduğuna dair varsayımımızın, yaş ayrımcılığı ve cinsiyetçilik gibi daha sinsi önyargılardan kaynaklandığına dikkat çekiyor.
‘Ekstrem örgücü’ Katya Zelentsova tarafından tasarlanan ilginç trikolar
Artık çoğumuz kendi kıyafetlerimizi yapmayı veya daha sürdürülebilir markalardan alışveriş yapmayı tercih ediyoruz. Toplumumuz tüketme etrafında dönüyor, bu yüzden istikrarsız bir mali dönemde sürdürülebilir tasarımları destekledikleri için çevrimiçi zanaat topluluğuna son derece minnettar ve takipçileri pandeminin başlangıcından bu yana üç katına çıktı.
Örgü çemberleri pek çok şakanın konusu olmaya devam etse de, bu alanların radikal imaları var
Patlama, örgü aletleri ve kitleri satan Y kuşağı odaklı şirketleri de benzer şekilde artırdı. Madrid merkezli We Are Knitters şirketi, Vogue Business’a yıllık %10’luk istikrarlı satış büyümesinin Mart ayında %235’e yükseldiğini bildirdi . Birleşik Krallık’ta kendini “dijital ilk” olarak ilan eden şirket Wool and the Gang da satışlarda dramatik bir artış gördü çünkü insanların işleri elle yapmak için daha fazla boş zamanları olduğunu söylüyorlar. Ancak örgü, kendi kendine yeterli ve yaratıcı olmanın sürdürülebilir bir yolundan daha fazlasını sunuyor; aynı zamanda genel sağlık ve sağlıklı yaşama da fayda sağlar . “El işi yapmanın stresi ve kaygıyı azalttığı kanıtlandı; şu anda hepimizin biraz yardım edebileceği bir konu. Dikiş dikmek sizi neredeyse meditasyon haline getirebilir, boşuna örgü örmenin yeni yoga olduğunu söylemiyoruz! diyor Wool and the Gang’dan Anna Veglio-White.
İzlandalı tasarımcı Ýr Jóhannsdóttir, Kübist esintili kazaklarıyla tanınıyor
Her ne kadar örgü sosyal izolasyon dönemlerinde patlama yaşasa da, uzun süredir topluluk oluşturmanın bir aracı olarak kullanılıyor. Sicgmone Kludje ve Vea Koranteng, 2019’da sosyal medyada #diversknitty trendinin ardından Black Girl Knit Club’ı kurdu ; bu, zanaat camiasında daha fazla BAME insanının görünürlüğünü ve tanınmasını teşvik etti. Ludje ve Koreantend, “Siyah kadınların ve bizim gibi kadın yaratıcıların bir araya gelebileceği, hikayelerini paylaşabileceği ve el sanatları becerileriyle birbirlerine ilham verebileceği güvenli bir alan yaratmak istedik” diyor. Dünya çapında Stitch ‘n’ Bitch Grupları, pub tabanlı gruplar ve LGBTQ’ya özel toplantılar gibi tamamen eğlence ve sosyalleşmeye dayalı çok sayıda örgü grubu varken, örgü tabanlı gruplar da uzun zamandır aktivizmin ve ilericiliğin yuvası olmuştur. neden olur. Örgü çemberleri pek çok şakanın konusu olmaya devam etse de, bu alanların radikal imaları var.
Peki bu trend devam edecek mi?
Toplumu, şifayı ve hatta aktivizmi inşa eden sürdürülebilir bir uygulama olarak tüm işaretler, özellikle tüketiciler arasında hızlı moda endüstrisini engelleme çabalarının artmasıyla birlikte örgünün önümüzdeki yıllarda popülaritesinin artacağına işaret ediyor. Asırlık yöntemleri yenilikçi tutumlarla birleştiren yaratıcılar, örgü örmenin kimin için olduğu ve ne anlama geldiği konusundaki yaygın tutumların yeniden şekillenmesine yardımcı oluyor. Deneysel örgülerin yükselişe geçmesiyle, belki bir gün örgücü stereotipi, yaş ayrımcılığı ve cinsiyetçi kinayelerden bir uygulamayı geri alan yıkıcı ve yaratıcı genç bir yaratıcınınki olacak.
